Bệnh hạt cơm: Nguyên nhân, dấu hiệu và cách phòng trị an toàn

Hạt cơm là bệnh da liễu thường gặp và là bệnh lành tính. Hạt cơm có thể được điều trị bằng nhiều cách khác nhưng nhưng khả năng tái phát sau điều trị rất cao. Các mụn hạt cơm cũng có thể lan rộng trên da gây ra sự mất thẩm mỹ. Ngay sau đây, sẽ là chia sẻ của chúng tôi về bệnh hạt cơm/ mụn hạt cơm để giúp mọi người có thể trang bị thêm cho mình các kiến thức chăm sóc sức khỏe da liễu.

Bệnh hạt cơm là gì

Bệnh hạt cơm hay còn gọi là mụn hạt cơ là bệnh da liễu phổ biến hiện nay với khoảng 10% dân số mắc bệnh. Đây chính là tình trạng  tăng sinh lành tính của các tế bào biểu bì ở da và niêm mạc, do virút có tên Human Papilloma Virút (HPV) gây nên.

Bệnh không gây chết người nhưng có thể gây đau, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh. Đặc biệt, khi mụn cơm phát triển và kích thước và lan rộng sẽ gây mất thẩm mỹ. Đây cũng chính là lý do cơ bản khiến chúng ta cần điều trị nhanh chóng và dứt điểm bệnh hạt cơm.

Nguyên nhân gây bệnh hạt cơm là gì?

Có khoảng trên 100 type HPV đã được xác định và được chia thành 3 nhóm: type gây bệnh da: type 1, 2, 3, 4; type gây bệnh ở niêm mạc sinh dục: type 6, 11, 16, 18 và type gây loạn sản biểu bì dạng hạt cơm là type 5 và 8.

Virút có mặt ở nhiều nơi trong môi trường sống, như bể bơi, nhà tắm công cộng và phòng tập thể thao. Sự lây nhiễm HPV có thể là do tiếp xúc trực tiếp giữa người với người qua da bị xây sát hoặc qua các vật dụng trung gian như giầy dép, dụng cụ thể thao, quần áo, đồ dùng cá nhân, dụng cụ vệ sinh răng miệng…

Khi xâm nhập vào các tế bào biểu bì, HPV sẽ ủ bệnh từ 2 đến 9 tháng, không có các triệu chứng lâm sàng. Hạt cơm có thể xuất hiện ở bất kỳ vị trí nào của cơ thể, nhất là ở bàn tay, bàn chân. Tiến triển của bệnh có thể khỏi tự nhiên từ 20-25% trường hợp. Những trường hợp hạt cơm rải rác, mạn tính hay tái phát có liên quan đến tình trạng suy giảm miễn dịch.

Phân loại các dạng mụn hạt cơm thường gặp

Hạt cơm thông thường (common warts)

Hạt cơm thông thường chiếm tỷ lệ cao nhất, từ 58-70% trong tổng số bệnh nhân mắc hạt cơm. Ban đầu thường là những sẩn nhỏ bằng hạt kê, màu da. Sau vài tuần hoặc vài tháng, thương tổn lớn dần, nổi cao, có hình bán cầu, bề mặt sần sùi thô ráp, dày sừng với nhiều kích thước khác nhau. 

Các thương tổn rải rác hoặc thành dải hoặc  thành đám hay gặp ở mu bàn tay, mu bàn chân, ngón tay và ngón chân, quanh móng, da đầu.

Hạt cơm bàn tay, bàn chân (palmo-plantar warts)

Hạt cơm ở bàn tay, bàn chân thường đa dạng. Điển hình là các sẩn, kích thước từ 2-10mm, bề mặt xù xì làm mất những đường vân trên bề mặt. Tổn thương sắp xếp riêng rẽ hoặc tập trung thành đám ở những vùng tỳ đè, quanh móng được gọi là hạt cơm thể khảm. Đôi khi biểu hiện của hạt cơm chỉ là sẩn nhẵn, bằng phẳng với mặt da, màu vàng đục hoặc màu da. Đôi khi sẩn xù xì có gai nhỏ và lõm ở giữa.

Khi dùng dao mổ cắt bỏ hết phần dày sừng thấy bên dưới là một mô màu trắng trên có các chấm đen. Biểu hiện đó là do hiện tượng tắc các mạch máu nhỏ ở lòng bàn chân tạo nên. Đây là dấu hiệu có giá trị giúp chẩn đoán phân biệt giữa hạt cơm với những bệnh khác khu trú ở lòng bàn chân như chai chân hay dày sừng bàn tay bàn chân khu trú.

Người bị mụn cơm bàn tay, bàn chân sẽ có dấu hiệu đau khi đi lại, nhiều trường hợp rất đau và không thể đi lại được.

Hạt cơm phẳng (flat warts)

Hạt cơm phẳng chiếm 24-34% tổng số hạt cơm, thường gặp ở tuổi học đường. Thương tổn là những sẩn hơi nổi cao trên mặt da, bề mặt thô ráp, kích thước nhỏ từ 1 đến 5 mm, hình tròn hay hình đa giác, màu da hay thẫm màu, ranh giới rõ đứng riêng rẽ hay thành đám, đôi khi thành dải (dấu hiệu Koebner). 

Số lượng thương tổn thường ít nhưng ở những trường hợp lan tỏa có tới vài trăm thương tổn. Vị trí hay gặp ở vùng da hở nhất là ở mặt, cánh tay và thân mình làm ảnh hưởng đến thẩm mỹ, lao động và sinh hoạt hàng ngày của người bệnh.

Hạt cơm ở niêm mạc

Thường do HPV tuýp 6 và 11 gây nên. Ngoài ra còn một số típ khác như: 16, 18, 42, 44, 54…. Đây là nhóm bệnh được xếp vào nhóm các bệnh lây truyền qua đường tình dục.

Thương tổn là các sẩn nổi cao, trên có các nhú mềm màu hồng tươi giống như các tinh thể nhô lên , xòe rộng ra giống mào con gà, hay giống súp lơ, không ngứa , không đau. Vị trí hay gặp là da và niêm mạc vùng sinh dục, hậu môn; ít gặp hơn là niêm mạc miệng, họng.

Hạt cơm tiến triển từ một vài tháng đến một vài năm. Nếu không được điều trị bệnh cũng có thể tự khỏi. Khoảng 2/3 số hạt cơm tự mất đi sau 2 năm. Tình trạng tự khỏi bệnh xảy ra ngay cả những trường hợp có nhiều tổn thương lan tỏa. Tuy nhiên virus thường có xu hướng tái phát nhanh và khó kiểm soát ở những lần tái phát. Vậy nên, chúng ta cần phát hiện và điều trị càng sớm càng tốt.

Điều trị bệnh hạt cơm an toàn và hiệu quả

Nhiều phương pháp được áp dụng để điều trị bệnh hạt cơm như dùng các hóa chất hoặc thủ thuật để loại bỏ tổn thương. Tuy nhiên, cho đến nay, chưa có biện pháp điều trị đặc hiệu. Việc sử dụng một hay kết hợp nhiều biện pháp điều trị tùy thuộc vào từng trường hợp bệnh cụ thể. Phổ biến nhất vẫn là điều trị nội khoa kết hợp với các phương pháp hiện đại như áp lạnh hoặc laser.

Kỹ thuật laser mụn hạt cơm được đánh giá là cho hiệu quả nhanh nhất, cao nhất và duy trì lâu dài nhất. Loại laser thường được sử dụng nhất là laser CO2 có bước sóng 10.060nm làm phá vỡ tế bào và làm bốc bay toàn bộ tổ chức hạt cơm một các nhanh chóng và hạn chế tối đa tổn thương da.

Laser màu có bước sóng 585nm cũng có thể được áp dụng để điều trị hạt cơm. Loại laser này có tác dụng phá hủy các mạch máu làm giảm nguồn nuôi dưỡng các tế bào chứa virút từ đó có tác dụng điều trị bệnh. Tuy nhiên, loại laser này ít được sử dụng để điều trị hạt cơm vì đắt tiền.

Các chuyên gia cũng đưa ra khuyến cáo, để phòng trị bệnh hạt cơm hiệu quả mọi người nên sát khuẩn làm vệ sinh thường xuyên các địa điểm cộng cộng như bể bơi, nhà tắm công cộng, phòng tập thể thao… không dùng chung đồ dù cá nhân với người khác. Và đặc biệt cần tiêm phòng vắc xin HPV để tránh bị mụn hạt cơm sinh dục.

• 6:15 Chiều 10/07/2021
• 721 lượt xem
• Administrator