Bệnh chàm thể tạng: Nguyên nhân, dấu hiệu và cách điều trị

Chàm thể tạng là một bệnh lý phức tạp do sự kết hợp của nhiều yếu tố di truyền, miễn dịch và môi trường. Việc kiểm soát bệnh đòi hỏi phải hiểu rõ các nguyên nhân và yếu tố tác động, đồng thời điều chỉnh thói quen sinh hoạt, chế độ ăn uống và sử dụng phương pháp điều trị phù hợp để giảm thiểu triệu chứng và ngăn ngừa tái phát.

Chàm thể tạng là gì?

Chàm thể tạng (hay còn gọi là viêm da thể tạng, viêm da cơ địa) là một bệnh lý về da do cơ địa khá phổ biến, đặc trưng bởi tình trạng da khô, tróc vảy và ngứa. Đây là bệnh mạn tính, dễ tái phát và có xu hướng trở nên nghiêm trọng khi không được kiểm soát tốt. Bệnh có thể xuất hiện ở mọi đối tượng, nhưng trẻ nhỏ là đối tượng dễ mắc bệnh nhất.

Theo thống kê, khoảng 20% trẻ dưới 7 tuổi mắc chàm thể tạng, và tỉ lệ này giảm xuống còn 18% ở trẻ từ 7-16 tuổi. Đối với người lớn, tỉ lệ mắc bệnh thấp hơn, chỉ từ 1-3%, chủ yếu là những người đã từng mắc bệnh khi còn nhỏ.

Chàm thể tạng thường bắt đầu từ sớm, với các triệu chứng ban đầu như da khô, đỏ và ngứa. Trong nhiều trường hợp, bệnh có thể bùng phát hoặc tái phát theo chu kỳ, gây khó chịu và ảnh hưởng đến chất lượng sống. Điều trị bệnh chàm thể tạng cần kết hợp nhiều phương pháp để giảm triệu chứng, kiểm soát viêm và ngăn ngừa tái phát.

Dấu hiệu nhận biết bệnh chàm thể tạng

Triệu chứng bệnh chàm thể tạng có sự thay đổi tùy thuộc vào độ tuổi và mức độ phát triển của bệnh. Bệnh thường khởi phát ở trẻ nhỏ và có thể tái phát theo chu kỳ. Dưới đây là các triệu chứng và biểu hiện của bệnh chàm thể tạng theo từng lứa tuổi.

Triệu chứng chung của bệnh chàm thể tạng

Chàm thể tạng thường xuất hiện trong các đợt cấp, với các triệu chứng đặc trưng như:

• Ngứa: Ngứa là triệu chứng chính và có thể rất dữ dội, đặc biệt là vào ban đêm, khiến người bệnh khó chịu.
• Mảng da đỏ: Các vùng da bị viêm trở nên đỏ, có thể bị sưng và có cảm giác nóng.
• Mụn nước: Các mụn nước nhỏ chứa dịch trong suốt có thể xuất hiện trên da bị viêm.
• Rỉ dịch: Khi mụn nước vỡ ra, dịch có thể rỉ ra khỏi da, khiến da trở nên ẩm ướt và dễ bị nhiễm trùng.
• Da khô và tróc vảy: Trong giai đoạn mạn tính, da có thể trở nên khô, bong tróc và nứt nẻ.

Biểu hiện của chàm thể tạng ở các lứa tuổi

Chàm thể tạng ở trẻ sơ sinh và trẻ nhũ nhi (dưới 1 tuổi)

• Vị trí xuất hiện: Chàm thể tạng ở trẻ sơ sinh thường xuất hiện ở hai bên má, ít khi xuất hiện ở vùng mặc tã.
• Triệu chứng: Trẻ có thể xuất hiện đột ngột các triệu chứng như da khô, đỏ, tróc vảy, ngứa. Các mụn nước có thể nổi lên và rỉ dịch. Tình trạng ngứa khiến trẻ cảm thấy khó chịu, ngủ không ngon giấc và có thể gây bội nhiễm do trẻ chà xát và cào gãi.

Chàm thể tạng ở trẻ nhỏ trước độ tuổi đi học

• Vị trí xuất hiện: Chàm thể tạng thường khu trú ở các khớp duỗi, đặc biệt là ở cổ tay, cổ chân, khuỷu tay, gối, và đôi khi có thể xuất hiện ở bộ phận sinh dục.
• Triệu chứng: Vùng da bị chàm thường trở nên dày hơn do trẻ cào, gãi nhiều, khiến da bị sừng hóa và thô ráp.

Chàm thể tạng ở trẻ trong độ tuổi đi học và người lớn

• Vị trí xuất hiện: Chàm thể tạng ở lứa tuổi này chủ yếu xuất hiện ở nếp gấp (mặt gấp), như nếp khoeo chân và khuỷu tay. Ngoài ra, chàm cũng có thể xuất hiện ở mi mắt, cổ, vành tai, và da đầu.
• Chàm tổ đỉa: Đặc biệt, chàm thể tạng ở trẻ lớn có thể xuất hiện mụn nước sâu, thường thấy ở lòng bàn tay, bàn chân (được gọi là chàm tổ đỉa).

Biến chứng và diễn biến của bệnh

• Tình trạng tái phát: Chàm thể tạng là bệnh mạn tính, dễ tái phát. Trong giữa các đợt cấp tính, da của trẻ có thể trở lại bình thường hoặc đôi khi có dấu hiệu của bệnh mạn tính, với da khô, dày, và tróc vảy.
• Bội nhiễm: Việc cào gãi có thể gây tổn thương da, làm tăng nguy cơ nhiễm trùng do vi khuẩn hoặc virus.

Bệnh chàm thể tạng có thể xuất hiện ở bất kỳ lứa tuổi nào nhưng phổ biến nhất ở trẻ em, đặc biệt là trẻ sơ sinh và trẻ nhũ nhi. Các triệu chứng bệnh thay đổi theo độ tuổi và mức độ nghiêm trọng của bệnh, với các dấu hiệu đặc trưng như ngứa, da đỏ, mụn nước, và rỉ dịch. Việc chăm sóc và điều trị đúng cách là rất quan trọng để kiểm soát các triệu chứng và ngăn ngừa biến chứng.

Nguyên nhân gây bệnh chàm thể tạng

Nguyên nhân gây bệnh chàm thể tạng khá phức tạp và đến nay vẫn đang được nghiên cứu. Bệnh thường được giải thích là do sự kết hợp của hai yếu tố chính: di truyền và môi trường, cùng với sự tương tác của hệ thống miễn dịch trong cơ thể.

Yếu tố di truyền

Chàm thể tạng thường xuất hiện ở những người có cơ địa dị ứng hoặc có tiền sử gia đình mắc các bệnh như chàm, hen suyễn, viêm mũi dị ứng. Điều này cho thấy sự di truyền đóng một vai trò quan trọng trong việc làm tăng nguy cơ mắc bệnh. Những người có các yếu tố di truyền này dễ gặp phải phản ứng dị ứng mạnh mẽ hơn, đặc biệt là khi tiếp xúc với các tác nhân kích thích từ môi trường.

Yếu tố môi trường

Bên cạnh yếu tố di truyền, các yếu tố môi trường cũng đóng vai trò quan trọng trong việc khởi phát hoặc làm nặng thêm tình trạng chàm thể tạng. Một số yếu tố môi trường có thể kể đến như:

• Khí hậu lạnh: Thời tiết lạnh có thể làm da khô, tạo điều kiện cho các triệu chứng của chàm thể tạng bùng phát.
• Ô nhiễm môi trường: Các chất ô nhiễm trong không khí như bụi, khói, hoặc hóa chất có thể gây kích ứng da và làm bệnh nặng thêm.
• Dị ứng thức ăn: Một số loại thực phẩm có thể là tác nhân gây dị ứng, làm kích thích phản ứng viêm trên da và dẫn đến các đợt bùng phát của bệnh.

Tóm lại, bệnh chàm thể tạng là kết quả của sự tương tác giữa các yếu tố di truyền và môi trường. Những người có cơ địa dị ứng hoặc có tiền sử gia đình mắc bệnh dị ứng có nguy cơ cao mắc bệnh, và các yếu tố môi trường có thể là yếu tố khởi phát hoặc làm tình trạng bệnh trầm trọng hơn.

Cách điều trị bệnh chàm thể tạng

Điều trị bệnh chàm thể tạng là một quá trình quan trọng giúp kiểm soát triệu chứng và ngăn ngừa bệnh tái phát. Khi có các triệu chứng bất thường trên da, người bệnh cần đến bệnh viện hoặc phòng khám chuyên khoa Da liễu để được thăm khám, chẩn đoán và điều trị đúng cách. 

Không nên tự ý điều trị bằng các phương pháp dân gian truyền miệng hoặc thuốc không rõ nguồn gốc, vì điều này có thể làm tình trạng bệnh trở nên trầm trọng hơn.

Mục tiêu điều trị bệnh chàm thể tạng

Bệnh chàm thể tạng là một bệnh lý mạn tính, có khả năng tái phát. Mặc dù không thể khẳng định các phương pháp điều trị có thể chữa khỏi hoàn toàn bệnh, nhưng việc điều trị đóng vai trò quan trọng trong:

• Kiểm soát triệu chứng ngứa: Giúp giảm cảm giác khó chịu cho người bệnh.
• Kiểm soát tình trạng viêm da, làm dịu da: Giảm đỏ và sưng tấy.
• Ngăn ngừa xuất hiện tổn thương mới: Hạn chế bệnh tái phát và lây lan sang vùng da khác.
• Phòng ngừa nhiễm trùng và bong da: Kiểm soát vi khuẩn xâm nhập khi da bị tổn thương.
• Phòng ngừa bệnh trở nặng: Hạn chế các đợt bùng phát của bệnh.

Các phương pháp điều trị chính

Bác sĩ sẽ đưa ra kế hoạch điều trị phù hợp với tình trạng cụ thể của người bệnh. Các phương pháp điều trị thường sử dụng bao gồm:

• Chất giữ ẩm, làm mềm da: Các loại kem dưỡng ẩm giúp da bớt khô, làm dịu các triệu chứng và giảm ngứa. Các chất làm mềm da có thể được bào chế dưới dạng mỡ, kem,… tùy theo tình trạng da của người bệnh.
• Thuốc dạng bôi: Trong các đợt bùng phát, thuốc bôi là một lựa chọn quan trọng để kiểm soát viêm da. Bác sĩ sẽ lựa chọn độ mạnh của thuốc (nhẹ, trung bình, mạnh, rất mạnh) tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của bệnh.
• Thuốc kháng histamin: Thuốc kháng histamin giúp giảm ngứa và giảm kích ứng, thường được sử dụng trong điều trị chàm thể tạng.
• Thuốc kháng sinh: Nếu chàm thể tạng bị bội nhiễm vi khuẩn, người bệnh có thể cần sử dụng kháng sinh bôi tại chỗ hoặc kháng sinh đường uống để điều trị nhiễm trùng.

Bài viết đã tổng hợp thông tin về chàm thể tạng. Việc điều trị bệnh chàm thể tạng cần phải tuân thủ chỉ định của bác sĩ chuyên khoa da liễu để đảm bảo hiệu quả và an toàn. Do đó, nếu bạn đang nghi ngờ bản thân hoặc người thân mắc chàm thể tạng, hãy chủ động liên hệ với Dr.thaiha để được tư vấn các giải pháp phòng trị hiệu quả nhất.

• 8:30 Chiều 15/12/2024
• 54 lượt xem
• Administrator